Zekası normal ya da normal üstü olan, herhangi bir duyusal, nörolojik, fiziksel, ruhsal ve kültürel özrü olmayan; okuma – yazma, matematik, kendini ifade etme, düşünme, zaman ve mekan alanlarından biri veya birkaçında yetersizliğe yol açan bir bozukluktur.

 

Öğrenme güçlüğü olan çocukları, zihinsel yetersiz ve davranış bozukluğu olan çocuklardan ayırmak gerekir.

 

Yapılan araştırmalar, bu bozukluğa neden olan etmenler konusunda kesin sonuçlar vermemekle birlikte, düşük kilolu doğumlar, doğum öncesi ve doğum sonrası yaşanan sorunlar, dikkat eksikliği bozuklukları, yeme alışkanlıkları, bazı alerji türleri, görsel – işitsel – algısal ve benzeri sorunların özel öğrenme güçlüğü ile ilişkili olduğu varsayılmaktadır. Ancak bunlar her çocukta farklı durumlarda ortaya çıkmakta ve her çocuk için farklı nedenler ortaya koyulabilmektedir.

 

Öğrenme bozukluğu olan çocuklar, okul başarısızlığı, okul reddi, okul fobisi, davranış sorunları; özellikle düzen bozucu davranışlar, hiperaktivite, migren, enüresiz (altını ıslatma), depresyon vb. duygusal ve sosyal uyum sorunları yaşayabilirler.

 

 

1-Çalışma Becerilerini Kullanma Yetersizliği

 

Öğrenme güçlüğü gösteren çocukların çoğunda ortak olarak görülen özelliklerden biri çalışma becerilerini kullanma yeteneğindeki yetersizliktir.

 

 Çalışma becerisindeki yetersizlik, karşılaşılan problemin etkili bir şekilde çözebilmesi için gerekli olan kaynakların, stratejilerin ve becerilerin farkına varılmasını engeller. Bu durum işin ya da problemin başarıyla tamamlanmasına yol açacak şekilde yapılacak işlerin plânlanması, değerlendirilmesi gibi kendi kendini düzenleme mekanizmasını kullanma yeteneğini   olumsuz etkiler.

 

2-Algısal Bozukluklar

 

Öğrenme güçlüğü gösteren çocukların önemli bir özelliği de algısal bozukluklarının olmasıdır. Görsel algılama ya da görsel duyulardan gelen uyaranların yorumlanması ve örgütlenmesinde güçlük çekerler. Görsel algılama güçlüğü olan çocuklar, harfleri ve geometrik şekilleri kopya etmede zorlanırlar.

 

3-Genel Eşgüdüm Problemleri, Algısal, Devinimsel Problemler

 

Yaşlarına göre devinimsel becerilerin kullanmasını gerektiren bedensel etkinliklerde yetersizliklerin ve eşgüdüm problemlerinin olmasıdır. Top atma, yakalama, zıplama, koşmada yetersizlik ya da yavaş gelişim söz konusudur. Öğrenme güçlüğüyle bağlantılı olabilir, fakat nedeni değildir.

 

4-Dikkat Bozukluğu ve Aşırı Hareketlilik

 

Dikkatle ilgili güçlüklere hem işitsel hem de görsel alanda rastlanılmaktadır. Dikkatleri normal çocuklara göre daha kolay dağılmaktadır.

 

Sınıfta dikkatsiz ve aşırı hareketli olabilirler. Sınıfta uzun süre yerinde oturamazlar. Birinci ya da ikinci sınıfa giden bir öğrenci üç dört yaşlarındaki çocuklar kadar hareketli ise öğrenmesi olumsuz yönde etkilenecektir.

 

5-Düşünme ve Bellek Problemleri

 

İşitsel ve görsel uyaranların bellekte tutulamaması bakımından yetersizlik gösterirler.Herhangi bir yetersizliği olmamasına rağmen, bir dizi kelimeyi ezberlerken zorlanır. Birbirine benzeyen kelimeleri ayırmada güçlük çekerler.

 

6-Sosyal Uyum

 

Öğrenme güçlüğü gösteren çocuklar, duygusal bozukluk gösteren çocukların davranış özelliklerini gösterirler. Çoğu zaman mutsuzdurlar, kendini değerlendirmeleri olumsuzdur, kendi kendilerini kontrol edemediklerine inanırlar ve başlarına gelen olayların diğer kişi ve olaylardan kaynaklandığını düşünürler. Çabalarının işe yaramadığını, ne kadar çabalarsa çabalasın öğrenemediğini düşünürler.

 

Genel Olarak Öğrenme Güçlüğünün Kaynağında; Hafıza, organizasyon, bir konu üzerinde yoğunlaşma ya da dikkatini toplama yetisi, bilgiyi hatırlanacak şekilde düzenleme yetisi, öğrenilmiş bir bilgiyi yeniden akla getirme (hatırlama), olayları uygun bir düzen içinde anlama yeteneklerinde problem bulunabilir.

 

Öncelikle doğru tanının konması önemlidir. Eğer çocuk potansiyeli oranında başarılı değilse; bunun nedeni düşük güdülenme, sık okul değiştirme sonucu temel becerileri edinememe, ekonomik, kültürel ve çevresel yoksunluklar, dil ya da davranış problemleri gibi başka bir problem de olabilir.

Özel Öğrenme güçlüğü çoğunlukla dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu ile birlikte görülebilir ve bu birliktelik öğrenmeyi daha güç hale getirir.

Öğrenme güçlüğüne neden olabilecek bütün diğer sebepleri değerlendirmek ve ayırıcı tanı için kapsamlı bir görüşme yapmak, gerekli testleri uygulamak tanı koymada yardımcı olur.

Tedavideki temel yöntem, çocuğa uygun şekilde hazırlanan özel eğitim ve ailenin doğru yönlendirilmesidir. Eğitimi verecek kişinin bu alanda yetişmiş ve deneyim sahibi olması tedavi sonucunu etkileyen en önemli unsurlardan biridir. Eğitim süreci zaman alan ve sabırla uygulanması gereken bir süreçtir. Tedavi ile birlikte zaman içinde okuduğunu anlamada, sözlü anlatımda, sözlü sınavlarda ve akademik başarıda yükselme olur.

Özgül öğrenme güçlüğünü ortadan kaldıracak diğer yöntemler ancak özel eğitime destek olabilirler. Bu bozukluk için özel bir ilaç tedavisi yoktur. İlaç tedavileri bu bozuklukla birlikte görülen dikkat eksikliği, hiparaktivite tedavisinde etkilidir ve  birlikte bulundukları durumda tedavi sürecini hızlandırmaktadır.

 

Psikolog Zeynep Kaya