Eğitim Neden Önemli?

Kitap okumak, zor kazanılan alışkanlıkların başında yer alır. Birçok insan yaşamı boyunca bir kitap okuyabilmiş değildir. Bazı insanlar da sadece meslekleriyle ilgili kitapları tercih ederken bazıları da okul hayatından sonra mesleki kitaplara bile bakmaz ve bilgilerini güncelleştirme gereği duymaz. Kitap okuma alışkanlığı toplumsal ve kültürel gelişmişlikle doğru orantılıdır; çünkü gelişmiş ülkelerde kitap okuyan insanların sayısı, gelişmemiş veya gelişmekte olan ülkelerde göre daha fazladır. Kitabın insan yaşamına kattığı çok değerli şeyler vardır. Bu sadece bilgi olarak sınırlandırılamaz. Bilgi kaynağı dışında kitaplar, insanın yaşamdan zevk almasını, iyi zaman geçirmesini ve eğlenmesini sağlar; gerçekçi düşünme, okuduklarını ve duyduklarını doğru ve tam anlama, akıcı ve anlaşılır anlatım becerisi kazandırır. Kitap okuyan bireyin duyguları ve düş dünyası harekete geçer ve yaşama bakış açısı genişler.

Kitaplar, insanın genel kültürünü, bilgisini ve yaşamı daha iyi tanımasını sağlarken estetiğe olan gereksinimini giderir; ruhuna canlılık getirir ve yaşama heyecanını artırır. İnsanlar çocukluktan itibaren doğruluğun, adaletin ve insan sevgisinin birey ve toplum yaşamındaki önemini kitaplarda sezinler. Kitaplar, iç kontrol mekanizmasının gelişmesini ve özgüven oluşmasını olumlu etkiler; bireyin olaylara daha gerçekçi bakmasını sağlar ve önyargılarla hareket etmesini engeller, bireye kendini ve başkalarını tanıma olanağı sağlar, zihni eğitir ve bilişsel süreçleri destekler ve gerçekleri öğrenme adına araştırma isteği uyandırır.

Ebeveynlerin en büyük hatalarından biri de çocuk eğitimi, gelişimi ve psikolojisi ile ilgili kitaplar okumamasıdır. Genellikle gerekçe olarak da kitap okuma alışkanlıklarının olmadığını öne sürerler. Oysa bu bir bahane olamaz; çünkü okul okuyan öğrencilerin büyük çoğunluğu kitap okuma alışkanlığına sahip değildir ama dersleriyle ilgili kitapları okumak zorunda oldukları için okurlar. Kimi öğrenci zevkle okurken kimi de sıkılarak okur. Ebeveyn de ister okuma alışkanlığı olsun ister olmasın çocuğuyla ilgili kitapları okumak zorundadır. Belki bu vesileyle okuma alışkanlığı da kazanabilir. Çocuk eğitimiyle ilgili yüzlerce kitap bulunmaktadır. Çocuk eğitimine çok geçmiş dönemlerde bile önem verilmiştir.

Bu konu günümüzde daha büyük bir önem kazanmıştır; çünkü çağımızdaki ilişkiler ve yaşam koşulları geçmişe göre farklı bir boyut kazanmıştır. Kentleşmenin az olduğu ve sosyal ilişkilerin yoğun olduğu dönemlerde, çocuklar akranlarıyla çok sık bir araya gelme olanağını buluyor ve gelişimleri için gerekli olan oyun ortamları vardı. Ayrıca, geniş aile ortamında yaşadıkları için oynayabilecekleri ve sosyal ilişki kazanabilecekleri bir ortama sahiplerdi. O dönemlerde yetişen çocuklarda birçok problem ortaya çıkabiliyordu. Örneğin, yetersiz ilgi ve sevgiden kaynaklanan sorunlar, sıkı disiplin kuralları, benlik algısı yetersizliği, kardeş kıskançlıkları vb. Günümüzde annenin çalışıyor olması, çekirdek veya tekil aile varlığı, kardeş sayısının azlığı ve kardeşler arasındaki yaş farkının fazla olması, oyun ortamının yetersizliği, sokakların güvensiz oluşu vb. durumlardan dolayı çocuklarda daha ciddi boyutlarda ve daha sık sorun ortaya çıkmaktadır. Birçok sorun karşısında anne babalar ne yapmaları gerektiği konusunda bilgi sahibi olmadıkları için çaresiz kalmaktadırlar. Ayrıca çocuk gelişimi karmaşık süreçlerden meydana gelir ve çocuktan çocuğa farklılık gösterir. Gelişim aşamalarında birçok faktöre bağlı olarak psikolojik ve gelişimsel birçok problemle karşılaşılır. Birçok anne baba çocuğunda oluşan sorunu fark etmez; çünkü çocuk gelişiminde bu tür sorunların oluşabileceğini düşünerek önemsemez. Birçok anne baba ise, bazı güç durumları ve geçici uyum bozukluklarını birer ciddi problem olarak değerlendirip kaygı yaşayabilirler.

Oysa çocuğun çeşitli aşamalardaki gelişimine ve gelişim sürecinde ortaya çıkan olası problemlere ilişkin bilgi sahibi olurlarsa, gerekli önlemleri alır ve gereksiz endişelere de kapılmazlar. Duyarlı ve eğitim düzeyleri yüksek anne babalar bile, çocuklarını çok dikkatli yetiştirmelerine rağmen, bazı konularda ölçüyü kaçırabilir ve farkına varmadan çocuklarında problem oluşmasına yol açabilirler. Çocuklarda çıkabilecek olası sorunların önlenmesi ve sağlıklı çocukların yetiştirilmesi için pedagoji alanındaki çalışmalar bir hayli ilerleme kaydetmiştir.Günümüzde ebeveynlerin eğitim düzeyleri daha yüksek olduğu için, kitap okuma alışkanlıkları olmasa da çocuk eğitimiyle ilgili kitaplar okuyabilir ve çocuklarının eğitim sürecini daha anlamlı bir hale getirebilirler.

Çocuk eğitimiyle ilgili kitap okumak bir zorunluluk gerektirdiği için alışkanlıkla bir ilgisi yoktur. Nasıl ki, mesleki kitaplar veya ders çalışmak amacıyla kitap okumak, okuma alışkanlığı gerektirmiyorsa, çocukları tanımak ve doğru bir biçimde eğitmek amacıyla kitap okumak da alışkanlık gerektirmez. Çocuk eğitimi ve psikolojisi ile ilgili kitap okunduğunda, kitapların sağladığı diğer yararlara ek olarak, çocukları daha iyi tanıma, daha sağlıklı ve başarılı çocuk yetiştirme olanağına sahip olunur.

Çocuklarda oluşan sorunlar ihmal edildiği zaman, kök salabilir ve kalıcılı olma olasılığı artar. Özellikle kişilik oluşumunun büyük oranda gerçekleştiği ilk 5 yaş çok önemlidir. Bu dönemde yapılacak hataların gelecekte telafisi olmamaktadır. Bu yüzden çocuk eğitimi, tesadüflere ve içgüdülere göre yapılamaz ve deneme yanılma yoluyla öğrenilemez. Bilimsel veriler ışığında yetiştirilen çocukların bilişsel ve bedensel gelişim alanları yüksek bir düzeyde olur, sosyal uyum ve iletişim becerileri gelişir, sağlıklı ve başarılı birer birey olurlar.

KAYNAK: Çetin ÖZBEY, Çocuk Eğitiminde Yapılan Hatalar, İnkılap Kitapevi, İstanbul, 2007.

IdeaSoft® | Akıllı E-Ticaret paketleri ile hazırlanmıştır.