Çocuğa Kitap Nasıl Okunmalı

Çocuk; gelişim özellikleri, duygu, düşünce ve davranışları ile yetişkinden farklı, kendine özgü bir varlıktır. Çocuğun yönlendirilme ve yapılandırılmaları yaşına ve bireysel özelliklerine uygun biçimde ve zamanında verilmelidir. Bunun için en uygun zaman 0 - 6 yaş arasındaki okul öncesi dönemdir.

Bebeğin kelime dağarcığı, ilk sözcüğü duyduğu anda dolmaya başlar. Bebekle yapılan düzenli konuşma ve şarkı tekrarlarıyla bebek, sözcükleri anlamaya başlar. Çocuk dinledikçe, anladıkça ve konuştukça kelime dağarcığı da gelişir. Çocuklar oynar, zıplar, koşar, duramaz yerinde. Onun için kitaplar hareketli olayları içermelidir.

Okul öncesi çocuk kitaplarının en önemli özelliği, görsel oluşudur. Bir başka deyişle, resimlerden oluşan kitaplardır. Çocuk, 6. aydan itibaren bu resimli kitaplarla tanıştırılmalıdır.

 
0-3 YAŞ:

6. aydan 2-3 yaşına kadar çocuğa sağlam karton, bez veya plastikten kitaplar alınmalıdır. Bunlar genellikle öğretici kitaplardır. Ve sadece resimlerden oluşmaktadırlar. Çocuğa çevresini tanıması için yardımcı olurlar. Çocuğun yaşamında yer alan aile, arkadaş, oyun, giysi, beslenme, temizlik vb. gibi ana kavramlar çocuğa resimlerle öğretilir.

Çocuğun bu dönemde dili hızlı geliştiğinden karton veya plastik kitaplardan sonra basit öykülere yer verine bilinir. ( Bu dönemde çocuklarının okuma ve kitapla ilgilenme gereksinmelerinin karşılanmasında, ana-baba rehberliği gerekmektedir.) Bu öyküleri dinlemek, anne ya da babasıyla birlikte, birbirlerine dokunarak sevgi akışı içinde, kitaptaki resimlere bakmak çocuğun hoşuna gider. Çocuk severse bir ( ya da birkaç) kez daha dinlemeyi ister. Tekrar tekrar dinlemekten sıkılmaz. Kendisine okunan öyküyü kitaptaki resimlerden izler.

Özenle hazırlanmış resimli çocuk kitapları, çocuğun çevresini tanımasını sağlar. Anne kucağına oturup renkli, büyük resimli, kolayca yırtılmayan bir kitabın sayfalarına bakmak, 0-3 yaş dönemindeki çocuklar için bir gereksinmedir.

 
3-6 YAŞ:

3-4 yaş çocuğu sürekli konuşur ve sorar. Bu yaşlardaki çocuklar için uygun olan resimli ve kısa metinli kitaplardır. Öykü de olabilir, masal da ama konu basit olmalıdır. Doğa ve hayvan öykülerine ilgi duyarlar. 4 yaşından sonra, eğlenceli, serüvenleri içeren kitapları da severler. Şiirlerden, tekerlemelerden hoşlanırlar. Tekerlemeler onların dil gelişimine, hayal gücüne ve ritim duygusuna katkı sağlar. Eğlenceli sözcük tekrarları ile dolu olan tekerlemeler çocuklara birçok kez ve art arda söylenmelidir ki bir dizeyi duydukları zaman hemen arkasından ne geleceğini kestirebilecek ve sözcüklere değilse bile seslere katılabilecek duruma gelsinler.

Çocuğunuza tekerlemeleri, eğlenceli olduğu için, gülünç sesler çıkararak söyleyin, dizelerin sonundaki uyaklı sözcüklerle tekerlemenin ritmini vurgulamak için beden hareketlerinden yararlanın, ritmi tempo tutarcasına vurgulamanız çocuğunuzun sayı gelişimine zemin hazırlar. Kitaplardaki kişiler, kahramanlar ise şunlar olabilir: İnsan, çocuk ya da yetişkin, hayvan, gerçek durumuyla ya da kişilik verilmiş olarak gibi tekrar dinlediği masalda, öyküde bir değişiklik yapılırsa, bunu hemen anlar, itiraz eder, düzeltir. Ama gittikçe bu değişiklikleri itirazsız, hoşgörüyle karşılamaya başlar. İşittiği yeni sözcükleri hemen sözcük dağarcığına katar. Kendisine okunan kitaplar da dilinin gelişimine katkıda bulunur.

Bu dönemde kitapla tanışan, kendisine kitap okunan, yetişkinle birlikte ya da yalnız kitabın resimlerine bakan, sorduğu soruların yanıtını alan, bu yanıtlarla yeni sorular üreten çocuk, okumaya karşı istekli, ilgili olur, kitap sevgisi kazanır. Kendisine kitap okunan çocuk dinlemeyi, soru sormayı ve düzgün konuşmayı öğrenir. Ama bu etkinlikler zorlamayla, dış denetimle değil, çocuk istediği için yapılmalıdır. Çünkü bu etkinlikler, çocuk keyif alıyorsa amacına ulaşır.
Kaynak: www.okuloncesimarket.com
IdeaSoft® | Akıllı E-Ticaret paketleri ile hazırlanmıştır.